Birkaç gün sonra yeryüzünden tamamen silinecek bir sehrin, herseyden habersiz, hayati normal akisi içinde nasil yasadigini anlatan, o döneme ait tum imgelerin gösterildigi şahane bir diziydi.
Sessiz sakin öylece butun hasmetiyle duran Vezuv Dagi'nin eteklerindeki, Buyuk Roma Imparatorluğu'nun parçası, sevimli ve talihsiz bir kent burası: POMPEI
Sır küpü gibi yillardir tum sessizligini koruyan bu dağın, bir volkan, bir yanardag oldugunun farkinda bile degil insanlari. Depreme benzeyen ufak sarsintilar oluyor ancak kimse fark etmiyor bu isaretleri. Ve algilayamiyor o dönemin en büyük doğal felaketinin kapilarinda olduğunu...
Latince'de yanardagin karsılığı yok. Pompei bugüne dek böyle birşey görmemis. Ve nasıl birsey olduğuna dair en ufak fikirleri bile yok.
Birazdan sehir küllere dönecek, herkes bulundugu yerde ve o sekilde ölecek.
Yasam birazdan sonsuza dek değişecek.
Kimse bilmiyor, ve hayat su anda tüm normalligiyle devam ediyor.
Çocuklugumda bu yanardagi ve Pompei sehrini hayalimde o kadar çok canlandirmistim ki, bugün, puslu ve gri bir havada, aralik ayinin bu ilk gününde Napoli'den Pompei'ye doğru gitmekte olan bir trende olmak beni çok heyecanladırıyor.
Yazın günde 10.000 kisinin ziyaret ettigi bu Antik sehirde bugun havanin da çok parlak olmayisiyla 500 kisi ya var ya yok...
Muhakkak audio-guide almanızı tavsiye ediyorum.
Ben hemen kulağıma takıyorum ve Pompei'de geçtigim her yerin hikayesini dinlemek istiyorum.
Tarihin içine giriyorum, ve orayi aynen yaşıyorum.
Yeryuzunun taaaa en derinliklerinden kabuga dogru, zayif bir yerinden erimis magma sizmaya baslar. Gokten sunger gibi çakiltasi tasi yagar. Soguk ve yogun kayalar yanardagin kalbinden kopup gelmisler.
Daga birseyler oluyor ama ne?
Lavlar sehri daglayaip geçecek. Hiçbir yere kaçmak mumkun olmayacak.
Bu felaketi tarih bile yazamayacak. Cunku Vezuv yazacak kime birakmayacak.
1500 yil boyunca Pompei'yi kimse konusmayacak... Uzerine baska sehirler kurulacak, baska hayatlar yasanacak ve Pompei sirlara karisacak...
Saatte 80 km hizla 5-6 metre yuksekligindeki lavlar, saril saril sehre dogru akiyor.
Ve 24 saat içinde bir sehir yeryuzunden siliniyor.
Taaaaa ki 1594 senesinde, tesadufen bir kuyu kazimi, ve su kemeri yapimi sirasinda sehrin yeniden bulunmasina kadar... Ortaya çikartilan yerler, bu medeniyet tum dunyayi hayrete dusuruyor. Kazı çalışmaları yüzlerce yil sürüyor.
1974 senesinde Pink Floyd Pompeii'de konser bile veriyor.
Küller kenti oyle mühürlemis ki; bir zamanlarin dükkanlari, sokaklari, evleri dondurulmus ürünler gibi koruma altina alinmis sanki. Üzerine sağlam bir tabaka sermiş bir şeycecik olmamış.
Pompei harabelerinin en fazla ziyaretçi alan, yuksek sezonda kapisinda kuyruk olunan en popüler yerlerinden biri hiç suphesiz Antik Tiyatro, gladyatörlerin dövüştüğü Arenalar ve LUPANARE.
Lupanare yani genelevler.
Eski Yunanlilar'in cinsellige ne kadar düşkün oldugu tum tarihi belgelerden biliniyor. Pompei sehrinin en çok uğranılan, şehrin merkezinden biraz uzak bir genelevi.
Duvarlarindaki cinsel yaşam resimleri bugün bile Napoli Arkeoloji müzesinde sergileniyor.
Eski Yunan ve Roma filmlerindeki büyük evlerde gördüğüm bir ayrinti vardi, hani konaklarda tam ortada havuz gibi bir yer oluyor, orasi nedir? Spartacus dizisini izleyenler hatirlayacaktir, hani Lucretia'yla Spartacus'un maskeli sevisme gecesinde, Lucretia ortada bir havuza basar geçer Spartacus'e ulasmak için. Iste Pompei'de gorduk. Bu havuzlarin tavanlari açik, yagmur yagdiginda burasi su aliyor. Ve ortasi doluyor. Bu suyu genelde temizlik ve özellikle çamasir yikamak için kullaniyorlar.
Ya kölelerin isledigi bu incecik tastan yerler ve duvarlar? Tam bir sanat harikasi...
Sehrin taaaa öteki ucundaki, sadece Napoli ve Pompei'nin degil, tüm Italya'nin dahi en iyi korunmus arenalarindan birine gidiyoruz.
Tum Spartacus dizisi gözlerimin önünde. Gladyatör okullari açan, gladyatörleri dövüştürmek üzere hayvanlar besleyen zengin tüccarlar, gladyatörlerin girdigi yer, ölüm kalım kararı verilen loca..
Vardik ama... yukari çikmak yasak yaziyor. Ancak asağıdan görebiliriz yani bu güzelligi. Ama öyle olmaz ki, tepeden bakmadan giremem ki bir arenanin bendeki izdüşümüne...
Hoş bu gördüğüm ilk arena degil. Roma'daki Colosseum'u rehber öncülüğünde görmüştüm ve dinlemistim ki hâlâ hafizama kayitlı.
Yasakmis !!! Hani 10.000 kisi olsa belki cesaret edemezdik ama ortalikta kimsecikler yok.
Kim takar yasagi?
Biz çikiyoruz yukariya, kusura bakmayin, çikista bir ceza öderiz en fazla.
Yasaklari yorumlamak iyi geliyor insana. Offf be, işte yukarıdayız. Buna değmez mi?
İşte koskoca Pink Floyd'un 1974'te konser verdigi yer burasi.
İşte koskoca Pink Floyd'un 1974'te konser verdigi yer burasi.
Pompei herseyiyle, sehir planiyla, tapinaklari, sokaklari, tiyatrolari, evleri, bahçeleri, duvar süsleri, duvar yazilari, kavanozlari, ve hatta insanlari, cesetleri ve özel esyaları ile yüzyıllar boyu kalın bir perde altinda saklanmıştı.
Pompei'den çikan tüm buluntular bugün Napoli Arkeoloji müzesinde sergileniyor.
Renkli duvar resimleri o günün yaşantısını anlatıyor.
Hepsinden can alıcı olan insan kalıpları.
Vezuv'un saldigi zehirli gazı soluyan ve öldürücü sıcaklıktaki lavla karşılaşan Pompei'lilerin bedeni o anda ne yapıyorlarsa o şekliyle taşlaşmış kalmış.
Vezuv'un lavlari bedenlerini öldürürken, son anlarını ölümsüzleştirmistir.
O anda nerede ne yapiyorlarsa o şekilde can vermiş Pompei'liler.
Ve bu bedenler taşlaşmış halde çıkıştaki Pompei'nin buluntular deposunda sergilenmektedir ...
Vezüv, 2000 yıl önceki kıyamet haliyle bir daha hiç püskürmedi. O biçim bir felakete yol açmadi.
Ancak, uzmanlara göre bu çapta yıkıcı bir yanardağ patlaması 2000 yılda bir meydana gelirmis.
Yani...
Sıradakinin vadesi gelmiş durumda...
Pompei'nin Son Gunleri
Teatro Di San Carlo: Anlatacak hikayelerim var
Ve Napoli buram buram tarih kokuyordu
NAPOLI: Italya'nin asi çocugu...
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder